Taalverlies door emigranten

[Corry]

Jeff mijn zoon had ook een licht accent toen hij na een jaar terug kwam en wat moeite met de zinsbouw. Was na korte tijd weer over.

[Dento]

Mijn vrouw heeft Nederlands lessen gehad, hier in Nederland; ze spreekt het wel enigszins (en beter dan ze denkt), maar omdat we in het begin van onze relatie alleen Engels hebben gesproken is het ontzettend moeilijk om nu nog op het Nederlands over te schakelen, terwijl dat natuurlijk wel de beste manier voor haar is om het te leren. Thuis spreken we dus voortdurend Engels, met af en toe een woordje Nederlands erdoorheen.

Ze heeft haar ‘Nederlands als Tweede Taal, niveau I’ examen gedaan, en het tot tweemaal toe op 4 punten na net niet gehaald. Beide keren haalde ze op het onderdeel "luisteren" net wat puntjes te weinig. (Ik zei al, dat niet kunnen luisteren heeft niks met de taal te maken... )

Bijkomende moeilijkheid voor haar is dat we thuis in onze familie en mijn vriendenkring allemaal dialect spreken. Hierdoor heeft zij vaak moeite met het uit elkaar houden van Nederlandse woorden en de woorden in het dialect - die ze dan ook regelmatig wel verwisselt (bijv. "drei" zeggen i.p.v. "drie" ).

Zij merkt nu wel af en toe dat ze niet op het Engelse woord kan komen, en dat alleen het Nederlandse woord haar te binnen schiet. Soms merkt ze dat, soms gebeurt het ook onbewust. Dan krijg je dus dat ze zegt "when we go grocery shopping we have to remember to get some kip."

Zelf heb ik wel eens, voornamelijk als ik erg moe ben, dat ik me erop betrap dat ik Engelse woorden er onbewust doorheen gooi. Bijvoorbeeld “and” i.p.v. “en” bij een overgang in een langere zin, of dat ik begin met “but ehm…” i.p.v. “maar uh…” in een langer gesprek. Ik vind dat dan altijd heel opvallend, hoe zoiets er haast ongemerkt in kan sluipen.

Ik geloof dan ook best dat je onbewust dingen gaat vergeten dan wel verleren, of dat er ongemerkt soms dingen van de andere taal in sluipen. Waar ik echter niet in geloof, is dat je het helemaal kwijt raakt. Ik denk dat als je een X aantal jaar een taal – als je moedertaal – gesproken
hebt, je dit snel weer kunt oppikken – net als fietsen, dat verleer je ook niet; je balans zal in het begin niet meer zo goed zijn, maar fietsen kun je wel nog. Ook denk ik best dat je een accentje zult hebben dan, althans in het begin.

Jan de Bont maakt het in mijn ogen echter te Bont. Al jarenlang erger ik me aan die man en zijn “Dunglish” als ik hem hoor spreken. Zoals gezegd geloof ik dat er wel een kern van waarheid in zit, maar bij hem krijg ik het idee dat het voor een groot deel te maken heeft met imago-opbouw en interessant-doenerij. Er zijn genoeg Amerikanen die met beduidend minder accent Nederlands (als later geleerde taal) spreken dan hij, als Nederlander wiens moedertaal het is.

[jvinch]

Bij mijn vorige werkgever in Nederland werkte een man die in het begin van de jaren 90 een paar jaar in de VS had gewerkt. Die begon bij terugkomst zijn achternaam op de Amerikaanse manier uit te spreken en begon ook van die De Bont taal te gebruiken. Enorm vermoeiend.

[Petra/VS]

Mijn vrouw heeft Nederlands lessen gehad, hier in Nederland; ze spreekt het wel enigszins (en beter dan ze denkt), maar omdat we in het begin van onze relatie alleen Engels hebben gesproken is het ontzettend moeilijk om nu nog op het Nederlands over te schakelen, terwijl dat natuurlijk wel de beste manier voor haar is om het te leren. Thuis spreken we dus voortdurend Engels, met af en toe een woordje Nederlands erdoorheen.

Dit merk ik ook aan de kinderen en Rick. Toen ik Rick ontmoette sprak hij natuurlijk geen woord Nederlands. Met de jaren heeft hij het zichzelf aangeleerd en kan een gesprek voeren in het Nederlands. Bovendien spreekt hij (gebroken, maar iets is beter dan niets, heb ik altijd gevonden, taal puristen zullen het niet met mij eens zijn) Nederlands met de kinderen.

Het beste voor hem zou dus ook zijn, als ik Nederlands met hem zou spreken, maar ik kan het gewoon niet! Toen we in Nederland op vakantie waren werd hij zelfs boos, omdat ik telkens weer in het Engels tegen hem begon. Maar mijn brein kan die omschakeling niet maken.

Ook spreken de kinderen met ons Nederlands en de meisjes onderling ook. Maar onze zoon spreekt Engels met zijn zusjes en dat hebben we ook een paar keer geprobeerd te veranderen en dat lukte niet. En niet uit onwil, maar het is kennelijk heel moeilijk om die gewoonte te veranderen.

[Dan]

Buiten de enkele woordjes Nederlands die ik mijn dochtertje leer, spreek ik haast geen Nederlands meer. Ben nu iets meer dan 4 jaar weg uit Nederland.
Ik heb echter het idee dat mijn Nederlands niet echt veel achteruit gegaan is (maar 4 jaar is nog erg kort).
Ik zal er misschien af en toe een Engels (stop)woord tussendoor gooien, of een rare zinsconstructie, maar dat is het wel. Geen rare accenten of zo (behalve een Brabants ).

Ik lees wel veel Nederlands op het internet (kranten, financiële stukken, fora).

[LéonFresh]

Mijn oom woont nu al 15 jaar in Santa Clarita.
Dat is iets boven LA. Zijn studio staat 200 meter van Sunset Blv. af.
Hij praat ook gebrekig nederlands. Hij kan het nog wel praat liever gewoon engels.

[Dento]

Bij ons op het werk vind heel veel communicatie in het Engels plaats. Als ik dan weer eens geconcentreerd wat in het Engels heb zitten typen, en iemand vraagt me wat, dan heb ik soms de neiging om in het Engels te beginnen, en moet dan echt heel bewust "omschakelen" naar Nederlands... heel opvallend!

[StefanT]

Ik ben een van de Nederlanders die zich doodergert aan Jan de Bont. Hij woont er nu 20 a 30 jaar? Die Brugge die in Allemaal Film is te zien woont er ook al 30 jaar en praat accentloos Nederlands. Famke Jansen, Verhoeven, Hauer, praten allemaal goed Nederlands.

De Bont had zich best even kunnen voorbereiden weer Nederlands te praten.

Op http://www.uitzendinggemist.nl zijn de aflevering Allemaal Film te zien. Zondag ging het over Nederlanders in Amerika.

[dutchie_in_boston]

petra, ook ik vind het gemakkelijker om engels met mijn amerikaanse man te spreken, het gaat gewoon sneller dan nederlands.

leonfresh, na 15 jaar geen NLs meer kunnen spreken? Ik woon hier nu 18 jaar en dat begrijp ik dus echt niet.

michigan, er is me vertelt dat ik een beetje een NLs accent heb die sterker wordt wanneer ik emotioneel ben. En de eerste dag terug in NL, moe van vliegen en tijdverschil, moet ik soms naar NL woorden zoeken (maar geen accent). De eerste paar dagen terug in NL heb ik wel dat vermoeide gevoel in kaken en wangen. En inderdaad, schrijven, die d's en t's. Jammer is dat. Ik moet toch meer nieuwe NL boeken lezen want ik heb ook die hele meervoud en spelling omschakeling van jaren geleden gemist. Buro, kippesoep, pannekoek.

[Bennogr]

Nou je het zegt: ik heb Rutger Hauer kort geleden meegemaakt op de Nederlandse ambassade in Washington. Hij stond erop Nederlands spreken, de hele zaal had het hem vergeven als hij Engels had gesproken (vooral omdat er een paar mensen waren die Nederlandsloos waren) , maar hij wilde gewoon.

Om even een beetje van het onderwerp af te wijken: ik heb hem gevraagd waarom in Nederlandse films altijd zo houterig wordt gesproken, vooral door de 'Ollanders dan, de Vlamingen doen het meestal natuurlijker.

Volgens Hauer komt dat, omdat de Nederlandse film nog zo jong is en er zo weinig gemaakt worden.

Maar zijn Nederlands is nog steeds heel gewoon, natuurlijk, normaal en zonder Amerikaans accent.

[BuckeyeRed]

ik heb ook die hele meervoud en spelling omschakeling van jaren geleden gemist. Buro, kippesoep, pannekoek.

Ohhh ja die, ik ook! Die nieuwe meervouds-spelling ga ik ook regelmatig mee de mist in. Plus wat ik nu net ook weer heb: ik schreef eerst 'daar ga ik de mist mee in', maar die volgorde is verkeerd, toch? Heb ik het goed verbeterd? Dat soort volgorde-dingen in zegswijzen betrap ik me wel vaker op dat ik daarover ofwel struikel, ofwel diep moet nadenken. En dan kijk ik er te lang naar en weet ik het helemaal niet meer.

[DixieChick]

Is het niet 'daarmee ga ik ook regelmatig de mist in"?

Niet dat ik hier nou zo goed in ben hoor. Gisteren had ik mijn moeder aan de telefoon, en die wees me erop dat "straks dan heb je (een of ander probleem) op je handen" nou niet echt een standaard Nederlandse uitdrukking is..<hihihihi>

Ik verhaspel mijn uitdrukkingen echt enorm dus ook, en dan weet ik inderdaad niet meer wat nou goed is en niet. Heel irritant.
En hebben ze heel veel van die spellingswijzigingen weer niet teruggedraaid?

[Mart81]

Een Amerikaans accent in mijn Nederlands zie ik ook niet zo gauw gebeuren, geen idee hoe een Paul Verhoeven dat gedaan heeft. Ik weet wel dat een broer van een vriend van mij ook een accent in zijn Nederlands kreeg, maar die sprak dan ook echt eigenlijk alleen maar Engels. Misschien dat dat er wat mee te maken heeft.

Hm ik had na 1 week New York al een Amerikaanse slag in m'n Nederlands.. het was na anderhalve dag weer weg maar goed ik spreek heel vaak vreemde talen (Engels dagelijks) en beheers in totaal 6 talen. Als gedurende een langere periode in een land ben pak ik heel erg gauw accenten over. Het is bij mij zelfs zo sterk dat als ik een dag in Brabant ben ik automatisch een zachte g overneem

[6foot6]

Nederlandse emigranten die in Australië bejaard en dement raakten, verloren hun vermogen om in het engels te communiceren, ze waren alleen nog in het nederlands te benaderen.

[BuckeyeRed]

Het is bij mij zelfs zo sterk dat als ik een dag in Brabant ben ik automatisch een zachte g overneem

Geinig, dat heb ik ook. Na een weekendje Utrecht kwam ik altijd steevast in Groningen terug met een Uteregs accent.

[Petra/VS]

Nou je het zegt: ik heb Rutger Hauer kort geleden meegemaakt op de Nederlandse ambassade in Washington. Hij stond erop Nederlands spreken, de hele zaal had het hem vergeven als hij Engels had gesproken (vooral omdat er een paar mensen waren die Nederlandsloos waren) , maar hij wilde gewoon.

Laatst las ik een interview met Rutger Hauer in een Nederlands tijdschrift en hij heeft zijn domicilie gewoon in Friesland, Nederland, met zijn Nederlandse vrouw. Hij reist wel veel, maar woont niet in de VS.
De Bont daarentegen is met een Amerikaanse getrouwd en woont full time hier in de VS.
Ook Verhoeven is terug in Nederland en heeft veel minder tijd in de VS doorgebracht, dan de Bont.
Niet, dat ik de Bont goed wil praten, maar je kunt hem niet met de twee anderen vergelijken.

[maartena]

Bij ons op het werk vind heel veel communicatie in het Engels plaats. Als ik dan weer eens geconcentreerd wat in het Engels heb zitten typen, en iemand vraagt me wat, dan heb ik soms de neiging om in het Engels te beginnen, en moet dan echt heel bewust "omschakelen" naar Nederlands... heel opvallend!

Ik heb dat probleem dus totaal niet. Ik werk volledig in het Engels, maar lees - ook op mijn werk - wel eens even in mijn lunchpauzes Nederlandse sites, of beantwoord e-mail van Nederlandse familie ofzo.

Ik kan zelfs tijdens het tikken van een Nederlands e-mailtje zonder problemen de vraag in het Engels die een collega me zojuist stelde beantwoorden.

Wat ik wel heb is dat ik vroeger Engels sprak met een Brits accent (omdat ik vroeger heel veel naar de BBC keek, en in principe kreeg je op school ook "Queens/Oxford English" voorgeschoteld), en dat dit binnen enkele maanden na het ontmoeten van mijn Amerikaanse vrouw compleet was omgezet naar Amerikaans engels.

Ik spreek nu ook engels zonder accent. Mensen die mij lang kennen merken dat ik heel af en toe bepaalde woordjes met een licht accent uitspreek, maar zo op het eerste gezicht herkend vrijwel NIEMAND dat ik niet in de VS ben geboren.

Dat heeft ook wel grappige momenten opgeleverd: Zo zaten we ooit in Amsterdam met mijn Amerikaanse vrouw, en een Amerikaanse vriendin op een terrasje. Natuurlijk was de voertaal Engels, maar zowel mijn vrouw als de vriendin in kwestie woonden al jaren in Nederland, en verstonden vrij goed Nederlands. En zo kwam het dus dat twee vrouwen op het tafeltje naast ons het opeens hadden over "die stomme amerikanen" en iets van "wat moeten die hier eigenlijk" en wat andere vrij negatieve opmerkingen tegen Amerikanen.

En toen kwam de ober langs.... waarop wij alledrie in het NEDERLANDS een drankje bestelden, een portie bitterballen, en een praatje maakten met de ober over koetjes en kalfjes..... en zo stonden we zo 5 minuten te keuvelen. Het was wel duidelijk dat mijn vrouw en de vriendin Amerikaansen waren, want ze sproken met een enorm accent. Maar wel in goed Nederlands verder.

Nadat de ober wegging gingen we weer over op het Engels. En toen wierpen we expres even een blik op de twee dames..... waarbij het schaamrood naar de kaken vloog, en ze maar gauw in stilte hun koffie opslurpten en na het betalen van de rekening snel verdwenen......

Oeps!

Ik ken verder enkele Nederlanders in de buurt, inclusief een wat oudere man die hier al 40 jaar woont..... en die spreekt nu NOG met een dik accent, terwijl hij al op zijn 25e of zo naar de VS kwam. Net als ik eigenlijk, ik kwam op mijn 28e.

Het is ook per persoon verschillend eigenlijk, de een adopteert een andere taal iets makkelijker dan een ander, en vergeet wellicht talen ook minder. Ik ben mijn Duits en Frans wel kwijt, maar stond er afgelopen September toch weer verbaasd over hoe makkelijk ik in een winkel weer in het Duits vroeg om bepaalde zaken tijdens een dag-tripje naar Aken.

Ik ben ook niet bang om het Nederlands te verliezen eerlijk gezegd. Ik heb af en toe wel dat ik even goed moet nadenken over een Nederlands woord wat ik niet vaak gebruik, maar dit bericht heb ik bijvoorbeeld aan 1 stuk door getikt, met als enige pauze een telefoontje van een collega, waar ik uiteraard in het Engels sprak.

[Petra/VS]

Het is persoon verschillend, als ik mijn broers en zus en mezelf vergelijk is er echt wel zoiets als een talenknobbel en een accent makkelijk overnemen. Terwijl mijn zus (ook wel jong hier gekomen) en ik vrijwel geen accent hebben, heeft mijn broer (jonger dan ik) juist een sterk accent.
Vroeger op school waren mijn zus en ik goed in talen, mijn broer niet. Hij is ook de enige, die niet consequent Nederlands met zijn kinderen spreekt. En het zou me echt niet verbazen, als hij op een gegeven moment moeite met het Nederlands zou krijgen.
Ieder mens is verschillend kwa talenknobbel en oordelen over een ander is altijd makkelijk, maar je weet niet hoe hun hersenen werken. Die persoon kan weer een enorme wiskunde genie zijn, of super artistiek (Jan de Bont) en dat ben ik dan weer niet. Ik bedoel maar...

[houstonwehaveaproblem]

Mijn kinderen wonen hier nu ruim een jaar en spreken vrijwel accentloos amerikaans. En dan bedoel ik zonder Nederlands accent, want het Texaanse accent hebben ze ook .
Wij praten thuis Nederlands, dus die taal verleren ze ook niet zo snel. Ik probeer de oudste(10) te stimuleren om een website bij te houden in het Nederlands, zodat hij het schrijven en lezen niet verleert. De jongste(6) is nu net bezig om lezen en schrijven te leren in het Engels en die wil ik eigenlijk niet verwarren door hem op hetzelfde moment ook Nederlands te leren schrijven. Ik ben bang dat dit anders nadelen heeft voor zijn ontwikkeling in het Engels en dat is toch de taal waarin hij hier voorlopig zijn resultaten op school zal moeten halen.

Ik heb wel duidelijk een andere uitspraak van de r gekregen als ik Nederlands praat. Maar dit verdwijnt weer als ik een tijdje aan de telefoon zit met iemand uit Nederland. Dan komt ook mijn Brabantse accent wel snel terug hoor.
Een tijdje geleden was ik met school weg en iemand in een restaurant vroeg waar ik vandaan kwam, omdat hij een accent herkende bij mij. Toen ik hem vertelde dat ik Nederlandse ben, begon hij meteen in het Nederlands tegen me te praten en ik heb hem echt 3 keer moeten vragen wat hij zei. Ik was blijkbaar op dat moment niet ingesteld op het Nederlands.
Ook heb ik al anderhalf jaar franse les hier in de US en dat is ook vreemd. Soms heb ik de vertaling van een zin sneller in het Engels dan in het Nederlands en soms andersom. Ik heb ook wel momenten gehad dat de lerares me vroeg een zin te vertalen en dat het Nederlands als eerste kwam en ik ècht niet meer op het Engels kon komen. Vreemd is dat.

Ik denk dat als je moeite wilt blijven doen om je talen bij te houden, het makkelijker is dan wanneer je het wel best vindt. Ik kan Jan de Bont niet veroordelen op zijn taalgebruik. En waar maak je je ook druk om denk ik dan. Als Nederlander versta je toch ook prima Engels?

[ned in MO]

Misschien moeten we Jan de Bont vanaf nu maar John the Furr noemen.

Over Nederlands gesproken, mijn jongste zoon (wordt zondag 4) zei afgelopen week tegen zijn opa die op bezoek is to please stop that awful Nederlands

Ik woon al weer ruim elf jaar in de states, maar doordat mijn vrouw Nederlands is spreken wij de taal veel.
Mijn oudste zoon spreekt veel beter dan de jongste, mede omdat wij van kleins afaan nederlands met hem spraken maar door day care etc spreken mijn zonen onderling engels en dan ga je het automatisch ook doen.
Wij hebben ook een surrogaat oma hier in springfield die in 1959 uit amerika vertrokken is met haar amerikaanse man. Zij spreekt nog steeds uitstekend nederlands.
Die kan je morgen naar Nederland sturen en niemand die beseft dat ze al bijna 40 jaar in de States woont
Mijn vrouw heeft een oom en tante, zij nederlands, hij amerikaans waarbij hij zo'n beetje nog beter nederlands spreekt dan zij. Hij heeft het als volwassene geleerd in Nederland toen hij in de jaren 50 daar gestationneerd was.
Conclusie: die John the Furr is wel een grote sukkel